Knelpunt 3: verschillende uitwerking van het pgb door vier verschillende zorgwetten
Het pgb wordt sinds 2015 uitgevoerd binnen vier verschillende zorgwetten; de Wmo, Jw, Wlz en de Zvw. Tussen deze zorgwetten bestaan verschillen in de toepassing van het pgb. Daarnaast hanteren gemeenten vaak ook nog eigen, van elkaar uiteenlopend beleid.
Dit kan leiden tot complexe situaties voor budgethouders die moeten wijzigen van wet (bijvoorbeeld wanneer zij 18 jaar worden) of bij een verhuizing naar een andere gemeente. De invulling van het pgb en de zorg die hieruit vergoed mag worden, kan door de nieuwe gemeente aangepast worden. De SVB ziet dat het pgb hierdoor in de praktijk niet altijd op eenzelfde manier kan worden ingezet en niet voor alle burgers dezelfde uitwerking heeft. Het stelsel is niet transparant en budgethouders weten niet vooraf waar zij aan toe zijn en waar zij recht op hebben.
Daarnaast moet de budgethouder vaak het hele aanvraagproces opnieuw doorlopen. Dit leidt tot veel (onnodige) administratieve lasten en onzekerheid voor de budgethouder. Budgetten sluiten namelijk niet altijd op elkaar aan, waardoor zorg niet gecontinueerd kan worden of zorgverleners niet direct uitbetaald kunnen worden. Daarnaast leidt het ook tot administratieve lasten voor de SVB en ketenpartners.
Oplossingsrichting knelpunt 3: Zorg voor een transparant stelsel door zorgwetten te harmoniseren
Om tot een uniform en transparant stelsel te komen roept de SVB op om te zorgen voor één beleid en uitwerking van het pgb dat voor iedere budgethouder en zorgverlener geldt. Hiervoor kan gedacht worden aan het zoveel mogelijk harmoniseren van de vier zorgwetten. Dit biedt meer bestaanszekerheid voor budgethouders en zorgverleners en draagt bij aan de vermindering van administratieve lasten voor budgethouders, de SVB en ketenpartners.
Een eerste stap daarin kan zijn om de Zvw onder het Trekkingsrecht te brengen. Eén van de voordelen die de SVB ziet is dat dit zorgt voor een eenduidig beleid richting burgers en eenzelfde proces voor alle zorgwetten binnen de SVB.
Aicha (41) krijgt een vergoeding voor de zorgtaken voor haar zoon Noah (19) uit zijn pgb vanuit de Wmo. Aicha is onlangs met haar gezin verhuisd naar een dorp verderop dat onder een andere gemeente valt. Bij het indienen van declaraties ontstond er een probleem. Er zijn ingediende zorgkosten voor het halen en brengen naar de dagbesteding afgekeurd door de SVB die voorheen altijd uitbetaald werden. Dit heeft te maken met ander beleid in de nieuwe gemeente, waardoor niet langer dezelfde zorgkosten uit het pgb betaald mogen worden.
De SVB ondersteunt mensen zoals Aicha in deze situaties en legt uit dat gemeenten beleidsvrijheid hebben. Deze beleidsvrijheid leidt in de praktijk tot verschillende uitwerking voor burgers. De verhuizing heeft nu een grote invloed op de zorg die Noah ontvangt en de inkomsten van Aicha. De SVB ziet dat in sommige andere gevallen de budgethouder niet meer de gewenste zorgverlener kan inzetten, waar zij vaak al jarenlang mee samenwerken. Dit kan leiden tot onzekere situaties voor zowel budgethouders als zorgverleners.