Wat betekenen knelpunten voor burgers?

Frank en Maria zijn na vele jaren huwelijk uit elkaar gegroeid. Ze hebben besloten te scheiden van tafel en bed. Ze zien elkaar nog regelmatig, bijvoorbeeld als ze op bezoek gaan bij hun kinderen en kleinkinderen. Ze gaan ook nog samen op vakantie. Frank vroeg de SVB om een hogere AOW, omdat hij met Maria duurzaam gescheiden leeft. Hij kreeg allemaal vragen over hoe vaak ze elkaar zagen, of ze samen op vakantie gingen en wie de rekeningen betaalt. De SVB wees het verzoek uiteindelijk af, omdat ze niet leefden alsof ze niet waren gehuwd. Frank begrijpt er niets van. Ze hebben toch ieder hun eigen huishouden waarvoor ze de kosten moeten dragen? 

Olivier en Anna hebben twee kinderen. Het gezin woont net over de grens in Duitsland. Olivier draagt zorg voor de kinderen en werkt niet. Anna werkt op zeer onregelmatige basis (zonder enig voorspelbaar patroon) afwisselend in Duitsland en Nederland voor verschillende werkgevers. Tussendoor werkt ze ook periodes niet. Volgens Europees recht heeft Anna recht op gezinsbijslagen in het land waarin zij werkt, maar er kan voor Olivier ook recht bestaan op gezinsbijslagen in het woonland. Iedere keer als Anna in Nederland gaat werken moeten de SVB, Toeslagen en het Duitse zusterorgaan opnieuw beoordelen wat dit betekent voor de afzonderlijke regelingen en de Nederlandse en Duitse gezinsbijslagen. In één jaar kan het gezin 18 beschikkingen krijgen van SVB en Toeslagen. Daar komen de brieven van het Duitse zusterorgaan nog bovenop. Voor Anna en Olivier is dit proces zeer onoverzichtelijk en onzeker, omdat zij gedurende het lopende jaar niet weten op welk bedrag zij kunnen rekenen. Bovendien zijn zij bang voor terugvorderingen: herziening (nabetalen, terugvorderen, opschorten) van de gezinsbijslagen is de meest voorkomende actie bij de internationale uitvoering van gezinsbijslagen door de SVB.

Layla woont in Marokko en bereikt de AOW-gerechtigde leeftijd. De laatste 50 jaar verbleef en werkte zij deels in Marokko en deels in Nederland. Om te bepalen hoe hoog de AOW-uitkering wordt, moet de SVB nagaan hoeveel jaren AOW-recht Layla heeft opgebouwd. De SVB heeft daarvoor ook informatie uit Marokko nodig. Daar kan veel tijd overheen gaan. Zolang informatie over de verzekeringstijdvakken niet beschikbaar is of op zich laat wachten, kan de SVB geen definitief AOW-pensioen toekennen aan Layla. Dat creëert financiële onzekerheid. Als Layla bovendien een aantal jaren later haar meerderjarige kleindochter in huis neemt, heeft dit invloed op de hoogte van de AOW-uitkering. Dat is niet duidelijk voor Layla. Als zij dat vergeet te melden, kan dat leiden tot terugvorderingen. Voor de SVB is het bovendien moeilijk om de leefvorm te verifiëren omdat de benodigde gegevens veelal ontbreken.