Rodzaj emerytury AOW zależy od sytuacji osobistej

Jeżeli Ty i Twój partner mieszkacie pod różnymi adresami z powodów finansowych lub innych praktycznych względów, wówczas otrzymujesz emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim. 

Jeżeli rozstałeś się ze swoim partnerem, przejdź do zakładki „Jesteś w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim i nastąpił między Wami trwały rozkład pożycia”.

Jeżeli każde z Was mieszka osobno i nastąpił między Wami trwały rozkład pożycia, wówczas otrzymujesz emeryturę AOW dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Trwały rozkład pożycia oznacza, że: 

• Ty lub Twój partner nie chcecie już mieszkać razem oraz
• żyjecie, jak gdybyście nie byli ze sobą w związku małżeńskim lub partnerskim oraz
• sytuacja ma trwały charakter

Trwały rozkład pożycia następuje także, gdy Ty lub Twój partner złożyliście do sądu pozew o rozwód.

Jeżeli rozwód nie zostanie orzeczony, należy powiadomić SVB.

SVB sprawdzi Twoją sytuację

Jeżeli zgłosisz, że nastąpił trwały rozkład pożycia, SVB sprawdzi Twoją sytuację. Sam fakt mieszkania pod różnymi adresami nie wystarcza. SVB sprawdza na przykład:

• czy wspólne przebywanie pod jednym adresem faktycznie ustało i czy nowa sytuacja ma trwały charakter
• czy macie ze sobą kontakt, jak często i z jakich powodów
• czy rozdzielone są kwestie finansowe
• czy nadal wspólnie spędzacie czas, na przykład czy spędzacie razem wakacje, czy odwiedzacie razem rodzinę
• czy opiekujecie się sobą wzajemnie, na przykład poprzez sprawowanie opieki podczas choroby, chodzenie razem do lekarza, pielęgnowanie ogrodu, robienie zakupów

Jeżeli partner wymaga stałej opieki, nie jest ona brana pod uwagę.

Przykład 1

Jerzy i Monika otrzymują emeryturę AOW. Uważają swoje małżeństwo za zakończone, ale nie chcą się rozwodzić. Każde z nich ma swoje mieszkanie i rozdzielili swoje sprawy finansowe. Nie mają ze sobą kontaktu. Jerzy i Monika otrzymują emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim.

Przykład 2 

Henryk i Teresa otrzymują emeryturę AOW. Uważają swoje małżeństwo za zakończone, ale nie chcą się rozwodzić. Każde z nich ma swoje mieszkanie. Mają jeszcze wspólny rachunek bankowy. Teresa zajmuje się prowadzeniem spraw i korespondencji. Henryk zabiera Teresę co miesiąc samochodem do szpitala. Henryk i Teresa otrzymują emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim.

Przykład 3 

Natalia i Mateusz otrzymują emeryturę AOW. Uważają swoje małżeństwo za zakończone, ale nie chcą się rozwodzić. Każde z nich ma swoje mieszkanie. Mateusz ma trudności z chodzeniem, dlatego wymaga opieki. Natalia codziennie pomaga Mateuszowi się ubrać i umyć, ponieważ Mateusz sam nie jest w stanie tego zrobić. Natalia i Mateusz otrzymują emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim.

Jeżeli jesteś w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim i Twój partner mieszka w domu pomocy społecznej lub w placówce przeznaczonej dla osób wymagających częściowej opieki, wówczas nadal otrzymujesz emeryturę AOW dla osób pozostających w związku małżeńskim. Możesz jednak zgłosić, że chcesz otrzymywać emeryturę AOW dla osób niepozostających w związku małżeńskim. W świetle prawa pozostajesz w związku małżeńskim lub zarejestrowanym związku partnerskim.

Wybór emerytury AOW dla osób niepozostających w związku małżeńskim nie zawsze jest bardziej korzystny

Wybór emerytury dla osób niepozostających w związku małżeńskim może się wydawać korzystny. W większości przypadków jest jednak finansowo mniej atrakcyjny, ponieważ własny wkład w ramach ustawy o długotrwałej opiece (Wlz) lub ustawy o wsparciu dla osób wymagających opieki (Wmo) może być znacznie wyższy. 

Dalszych informacji na ten temat udziela Biuro CAK.

Inne konsekwencje wyboru emerytury dla osób niepozostających w związku małżeńskim

• Zapłacisz prawdopodobnie wyższy podatek
• Dodatek do kosztów ubezpieczenia zdrowotnego wypłacany przez holenderski Urząd Skarbowy może być niższy
• Dodatek do kosztów najmu wypłacany przez holenderski Urząd Skarbowy może być niższy
• Może to mieć także wpływ na otrzymywaną emeryturę pracowniczą
• Zmiana rodzaju emerytury AOW może też wpłynąć na wysokość zasiłku przyznanego na mocy ustawy o świadczeniach na rzecz ofiar prześladowania w latach 1940-1945 (Wuv), ustawy o świadczeniach na rzecz cywilnych ofiar wojny w latach 1940-1945 (Wubo) lub emerytury dla osób poszkodowanych w czasie drugiej wojny światowej.
• W razie zgonu partner pozostający przy życiu nie otrzymuje jednorazowego świadczenia w przypadku zgonu 

Jeżeli chcesz wiedzieć, co oznacza dla Ciebie wybór emerytury dla osób niepozostających w związku małżeńskim, skontaktuj się z holenderskim Urzędem Skarbowym, Biurem CAK i ewentualnie ze swoim funduszem emerytalnym. Następnie możesz podjąć decyzję w tej sprawie.

Jeżeli wybierzesz emeryturę AOW dla osób niepozostających w związku małżeńskim,  

możesz jednorazowo zmienić wybraną opcję. Ty i Twój partner będziecie znów otrzymywać emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim. Potem nie ma już możliwości cofnięcia dokonanego wyboru.

Jeżeli Ty i partner macie osobne mieszkania, ale przez większość czasu mieszkacie w tym samym mieszkaniu, wówczas możesz otrzymać emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim po spełnieniu warunków zasady dwóch mieszkań. 

Uwaga: zasada ta nie obejmuje domków letniskowych. 

Warunki zasady dwóch mieszkań

• Nie jesteście w związku małżeńskim 
• Każde z Was ma osobne mieszkanie najęte lub własnościowe, mieszkanie na podstawie prawa użytkowania lub innego prawa rzeczowego, miejsce w mieszkaniu wynajmowanym dla grup lub w placówce ze stałą pomocą.  
• Każde z Was jest zameldowane w gminie pod innym adresem  
• Każde z Was ponosi wszystkie koszty związane z własnym mieszkaniem  
• Każde z Was może swobodnie dysponować swoim mieszkaniem 

Co oznacza swobodne dysponowanie swoim mieszkaniem?

• Nikomu nie wynajmujesz mieszkania 
• W Twoim mieszkaniu nie mieszkają żadne inne osoby (z wyjątkiem własnego dziecka, dziecka partnera lub dziecka znajdującego się pod Twoją opieką, które nie ukończyło 18 lat) 
• Twoje mieszkanie nie jest obciążone prawem użytkowania przez inną osobę 
• Twoje mieszkanie nie jest obciążone rzeczowym prawem zamieszkania lub użytkowania przez inną osobę 
• Do mieszkania podłączony jest gaz, prąd i woda

Jeżeli nie spełniasz wszystkich warunków dotyczących zasady dwóch mieszkań, Sociale Verzekeringsbank sprawdzi, czy prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe. 

Jeżeli prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe, wówczas otrzymasz emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim. 

Jeżeli nie prowadzisz wspólnego gospodarstwa domowego, wówczas otrzymasz emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim.

Jeżeli masz partnera, ale nie jesteście w związku małżeńskim i jedno z Was przebywa w domu pomocy społecznej lub w placówce przeznaczonej dla osób wymagających częściowej opieki, wówczas możesz zdecydować, że nadal chcesz otrzymywać emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim. Jest to możliwe, jeżeli spełnisz określone warunki: 

• zgłoś, że oboje nadal chcecie otrzymywać emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim oraz 
• Ty i Twój partner zawarliście notarialną umowę o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego lub  
• z Waszego związku narodziło się dziecko lub   
• dziecko jednego z Was zostało uznane przez drugie z Was oraz  
• Ty i Twój partner ponosicie koszty gospodarstwa domowego lub opiekujecie się sobą nawzajem

Jeżeli spełniasz powyższe warunki i chcesz nadal otrzymywać emeryturę dla osób pozostających w związku małżeńskim, skontaktuj się z SVB. 

Jeżeli nie chcesz otrzymywać emerytury dla osób pozostających w związku małżeńskim, wówczas nie musisz podejmować żadnych kroków. SVB sam dokona zmiany z emerytury dla osób pozostających w związku małżeńskim na emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim.

Jeżeli nie pozostajesz w związku małżeńskim ani zarejestrowanym związku partnerskim i mieszkasz razem ze swoim dzieckiem, otrzymasz emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim. Wiek dziecka nie jest brany pod uwagę.

Jeżeli nie pozostajesz w związku małżeńskim ani zarejestrowanym związku partnerskim i mieszkasz razem ze swoją matką albo swoim ojcem, otrzymasz emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim.

Jeżeli nie pozostajesz w związku małżeńskim ani zarejestrowanym związku partnerskim i mieszkasz razem ze swoim wnukiem albo ze swoją wnuczką, którzy nie ukończyli 18 lat, otrzymasz emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Jeżeli wnuk lub wnuczka ukończyli już 18 lat, SVB kontroluje, czy prowadzicie wspólne gospodarstwo domowe. Jeżeli prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe, przysługuje Ci emerytura dla osób pozostających w związku małżeńskim, natomiast jeżeli go nie prowadzisz, otrzymasz emeryturę dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Przykład 

Ela pobiera emeryturę AOW. Jej wnuczka, Mirka, studiuje i mieszka u niej w domu. Od czasu do czasu Mirka jada u babci i robi zakupy. Mirka za nic nie płaci. Nie wnosi prawie żadnego wkładu w prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego. W związku z tym Eli przysługuje emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim.

Jeżeli wynajmujesz część swojego mieszkania innej osobie albo wynajmujesz mieszkanie od kogoś i mieszkasz wraz z wynajmującym, może być mowa o tzw. stosunkach handlowych. W świetle ustawy emerytalnej AOW nie prowadzisz wspólnego gospodarstwa domowego, w związku z czym przysługuje Ci prawo do emerytury dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Aby była mowa o stosunkach handlowych, muszą być spełnione następujące warunki:

• Dzielisz mieszkanie z co najmniej jedną osobą
• Najmujesz lub wynajmujesz pokój. Albo masz sublokatora bądź nim jesteś
• Razem dokonaliście uzgodnień na piśmie
• Możesz to udokumentować za pomocą umowy i wyciągów bankowych
• Twoje stosunki z tą osobą są czysto handlowe 

Nie można utrzymywać stosunków handlowych z osobą, z którą:

• pozostawałeś wcześniej w związku małżeńskim
• w przeszłości prowadziłeś wspólne gospodarstwo domowe
• masz razem dziecko (uznane lub własne)
• masz umowę o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego, która została sporządzona przez notariusza

Przykład 

Ela pobiera emeryturę AOW. Ma duże mieszkanie i wynajmuje jego część Karolinie. Karolina ma własny prysznic i toaletę. Obie dzielą kuchnię, ale nigdy nie jadają razem. Uzgodnienia dotyczące korzystania z mieszkania i wysokość czynszu zostały zawarte w umowie. Karolina co miesiąc płaci czynsz przelewem bankowym. Łączące je relacje mają charakter handlowy. Eli przysługuje emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Jeżeli chcesz prawidłowo uregulować stosunki handlowe, skorzystaj ze wzorów umów udostępnionych przez SVB.

Jeżeli mieszkasz ze swoim dzieckiem oraz z wnukiem albo wnuczką, którzy nie ukończyli jeszcze 18 lat, wówczas przysługuje Ci emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Jeżeli mieszkasz ze swoim dzieckiem oraz z wnukiem albo wnuczką, którzy ukończyli 18 lat, wówczas SVB sprawdza, z kim prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe. 

Jeżeli prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe wyłącznie ze swoim dzieckiem, wówczas przysługuje Ci emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim. Jeżeli jednak wszyscy wnoszą regularny wkład w gospodarstwo domowe, może być mowa o wspólnym gospodarstwie domowym w obiema osobami. Jeżeli prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe zarówno ze swoim dzieckiem, jak i wnukiem albo wnuczką, wówczas przysługuje Ci emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim. 

Jeżeli prowadzisz wspólne gospodarstwo domowe z wnukiem albo wnuczką, a Twoje dziecko nie wnosi żadnego wkładu w gospodarstwo domowe, wówczas przysługuje Ci emerytura dla osób pozostających w związku małżeńskim. 

Wybierz sytuację, która Ciebie dotyczy, i zobacz, czy przysługuje Ci emerytura dla osób pozostających albo niepozostających w związku małżeńskim. 

1. Prowadzisz z jedną z tych osób wspólne gospodarstwo domowe. Przysługuje Ci emerytura dla osób pozostających w związku małżeńskim. 
2. Prowadzisz z dwiema lub kilkoma osobami wspólne gospodarstwo domowe. Przysługuje Ci emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim 
3. Nie prowadzisz z nikim wspólnego gospodarstwa domowego. Przysługuje Ci emerytura dla osób niepozostających w związku małżeńskim.