Algoritmes Preventie & Handhaving
Iemand die samenwoont krijgt minder AOW dan een alleenstaande. Wij kunnen controleren of een klant die volgens onze systemen alleen woont, eigenlijk toch samenwoont. Wij hebben een model ontwikkeld dat ons hierbij kan helpen: het SWAN-model. Met dit model voorspellen wij of er een grotere kans is dat een alleenstaande toch samenwoont. Het SWAN-model is een algoritme. SWAN staat voor: Samen Wonende AOW'ers Nederland.
Gebruik van het SWAN-model
Het SWAN-model is een model dat gebruik maakt van artificial intelligence (AI). Wij maken nog geen gebruik van het SWAN-model. Dit komt omdat we wachten op Europese wetten die in 2024 ingaan.
Om vast te stellen of iemand samenwoont, kan onze afdeling Preventie & Handhaving u thuis bezoeken. Dit zijn persoonlijke bezoeken. Het SWAN-model kan een selectie maken, zodat er zo min mogelijk mensen worden gecontroleerd.
Door het SWAN-model kunnen wij ons richten op het verminderen van risico’s. Wij kunnen situaties waarin u krijgt waar u geen recht op heeft eerder herkennen. En aanpassen om het bedrag dat u terug moet betalen laag te houden. Ook zorgen wij ervoor dat toezichthouders nuttig worden ingezet. Het model zorgt ervoor dat we geld besparen op uitkeringen en op het werk dat we uitvoeren.
Het model leert van eerdere situaties waarin bleek dat een klant een hogere uitkering kreeg dan waar de klant recht op had. Als gevolg moet de klant dan terugbetalen. Door deze gegevens uit het verleden kan het model het risico inschatten of een klant meer krijgt dan waar de klant recht op heeft.
Dit algoritme is niet voorschrijvend. Dit betekent dat het nooit automatisch een beslissing neemt. De uitkomst van het algoritme leidt tot een selectie van zaken. Deze zaken worden vervolgens onderzocht door een van onze toezichthouders. De toezichthouder zet de gegevens van de woonsituatie op een rij. En kan u thuis bezoeken. Uit dit bezoek kan ook komen dat alles klopt.
Wij toetsen onze modellen altijd of ze voldoen aan de regels. Dit zijn regels over ethiek en controleerbaarheid. Regels die we gebruiken zijn van de Algemene Rekenkamer en de regels die we zelf hebben opgesteld.
Ook hebben partijen binnen onze organisatie en partijen buiten onze organisatie toezicht gehouden op de ontwikkeling van het algoritme. En gezorgd dat de ontwikkeling met veel aandacht en veilig is gedaan.
Onze bronnen zijn interne gegevens die beschikbaar zijn over de klant. Bijvoorbeeld:
- informatie over het adres waar de klant nu woont of in het verleden woonde
- woonsituatie
- leeftijd